ARGE Nedir?

Ar-Ge, “Araştırma” ve “Geliştirme” kelimelerinin kısaltması olarak tabir edilen Ar-Ge terimini bir kez de olsa duymuşuzdur. Genellikle yapılması planlanan projeler söz konusu olduğunda ARGE kavramı karşımıza çıkar. Aynı zamanda bilimsel bir temele dayanan uygulamaların da temel dayanak noktasıdır.

Öncelikle kelime anlamından açıklamaya başlayalım. Ar-Ge, “Araştırma” ve “Geliştirme” kelimelerinin kısaltmalarından oluşur. ARGE, yeni projeleri hayata geçmeden önce detaylı bir şekilde araştırma ve beklentilere uygun bir şekilde geliştirme çalışmalarını içerir. Araştırma ve geliştirme (ARGE) çalışmaları, ürünü kullanıcılar ile buluşturmadan önceki gelişim süresinin ilk aşamasıdır.

ARGE, ulusal düzeyde rekabet avantajı sağlayabilecek yeni ve gelişmiş bir teknoloji yaratma projesinin başlangıcıdır. Bu nedenle oldukça ciddi ve boyutu sınırları da aşabilecek bir amaca hizmet eder. Ancak ARGE projeleri başarılı bir şekilde organize edilmelidir.

Zira araştırma ve geliştirme sürecinden tek bir kişi sorumlu olamaz, Ar-Ge çalışmalarını tanıtmak ve halka aktarmak en az yapılan iş süreci kadar önemlidir.

Bu nedenle çalışmaların pazarlama süreci, dikkatli bir şekilde yönetilmeli ve kontrol edilmelidir. Dolayısıyla başarılı bir ARGE çalışmasının ortaya çıkabilmesi, ardında çalışan ekibin performansına bağlıdır.

ARGE çalışmalarında ana amaç, ürün ve hizmetleri pazara sürmektir. Bununla birlikte bir diğer hedef ise şirket karlılığını arttırmaktır. Dolayısıyla ARGE için bir şirket uygulaması denilebilir. Ancak klasik bir şirket politikası ve uygulamasından farklıdır. ARGE’de planlanan başarı uzun vadelidir. Bu yüzden anında bir kar beklentisi yoktur. Bunun yerine şirketlerin uzun vadedeki karlılığına katkıda bulunması beklenen bir uygulamadır.

ARGE, şirket ve kurumsal organizasyonların ürün ve hizmetlerini yenilemeleri için vardır. İşletmelerin mevcut konumlarını yükselten ve marka konumunu daha iyi hale getirme amacı taşır.

Bu bağlamda şirketlerin rakiplerinin önüne geçmeleri için kullandıkları bir yöntem olarak ifade edilebilir. Ar-Ge, şirket kalitesini arttıran çalışmalar bütünü olmasının yanı sıra kurumsal organizasyonlar için daha temel bir işleve de sahiptir.

Araştırma geliştirme çalışmaları (Ar-Ge), şirketlerin kurumsal bir kimlik kazanmasında son derece önemli bir role sahiptir.

Önemi şu şekilde ifade edilebilir: Bir şirket ya da organizasyon ARGE olmadan varlığını sürdüremeyebilir. Çünkü Ar-Ge demek yeni ve teknoloji ile uyumlu ürün/hizmetlerin üretilmesi için gerekli olan yol gösterici demektir. Dolayısıyla şirket ve kurumların kendilerini yenilemedikçe varlıklarını sürdüremeyeceklerini düşünürsek; Ar-Ge’nin ne kadar önemli olduğunu anlayabiliriz.

ARGE faaliyetlerini geniş bir çalışma anlayışını kapsar. ARGE çalışmalarını 3 farklı bölüme ayırarak inceleyebiliriz:

1. Temel Araştırma
2. Uygulamalı Araştırma
3. Deneysel Geliştirme

Birinci aşama olan Temel Araştırma, ihtiyaç olan ürün ve hizmetleri belirlemek içindir. Bu aşama hem deneysel hem de teorik bir şekilde ilerler. İkinci aşama Uygulamalı Araştırma ise hedefe yönelik çalışmalardır. Bu aşamada ortaya yeni bir bilgi çıkartılır ve projenin devamı sağlanır. Son olarak Deneysel Geliştirme aşaması ise ortaya yeni bir ürün veya hizmetin yaratılmasını içerir. Bu aşama aynı zamanda var olan hizmetin/ürünün iyileştirilmesini de kapsayabilir.

Yukarıdaki gibi farklı bölümlere ayırdığımız ARGE çalışmaları aşağıdaki süreçleri ya da bu süreçlerin bir bölümünü içerebilir:

• Yeni bir kavram üretme
• Projenin yapılabilirlik testi
• Tasarım sürecindeki laboratuvar çalışmaları
• Prototip sunma
• Tesisler kurma
• Test ve deneyler yapma

ARGE, sistematik bir planlama olmadan yapılamaz. Dolayısıyla planlı bir şekilde yapılması gerektiğinden belli bir programa bağlı olmalıdır. Bu programın ilk aşaması ise gözlemdir. Gözlem sürecinde hissedilir durumda olan bir ihtiyaç kontrolü yapılır. ARGE’nin her aşaması önemlidir ancak tespiti doğru yapmak için ilk olarak doğru gözlemi yapmak son derece önemlidir. Bu nedenle gözlem aşamasında temel bir araştırma yapılmalıdır. Daha sonra ise gözlem sonucu ulaşılan yeni bilginin uygulanabilir olduğuna bakılır. Bu aşamada teorik ve deneysel pratiklerden yararlanılır.

Ardından deneysel geliştirme süreci başlar. Bu süreçte hedeflenen ürün veya hizmetin geliştirilmesi tamamlanır. Deneysel gelişim süreci de bir araştırma içerir. Araştırma boyunca önceden hazırlanan plan ve programa bağlı kalınır. Böylece ARGE çalışmasına başlamadan önce hedeflenen tasarı üretilerek hizmete sunulur.

Şirketlerde ARGE sorumlusu olarak görev yapmak için 4 yıllık lisans mezunu olmak gerekir. Mezun olunması gereken bölümler ise şunlardır:

• Makine Mühendisliği
• Kimya Mühendisliği
• Metalurji

Bu bölümlerin yanı sıra Fen-Sağlık bilimleri alanında öğrenim görmüş kişiler de teknisyen olarak ARGE projelerinde çalışabilir. ARGE projelerinde üst düzey çalışacak kişilerin bazı özellikleri taşıması beklenir. Örnek vermek gerekirse

• Yaratıcı olma
• Yeni fikirler üretme
• Ekip yönetme
• Etkin karar verme
• Liderlik yapma
• Kendini iyi ifade etme

gibi vasıfları taşıyan kişiler özel ve kamu sektöründeki Ar-Ge projelerinde çalışabilir.

Gerek ülkemizde gerek dünyanın farklı ülkelerinde çeşitli ARGE çalışma örneklerini görmek mümkün. Son zamanlarda Ar-Ge çalışmaları öne çıkan markalardan biri olarak Tofaş’ı örnek gösterebiliriz. 7 bin metrekare boyutundaki çalışma alanı ve 11 bin metrekarelik laboratuvara sahip Tofaş Ar-Ge merkezinde, yeni nesil teknolojinin araç sistemlerine uygulanması üzerinde kapsamlı çalışmalar yapılmaktadır. Aynı zamanda sanal gerçeklik çalışmalarını da ürünlerinde test eden Tofaş, günümüzde dünyada örnek gösterilen Ar-Ge projelerine imza atan markalardan biri olarak kabul görmektedir.

Diğer yandan işletmelerin birçoğu ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi kapsamında ARGE faaliyetlerini yürütür.

• İlksan Genel Müdürlüğü tarafından yapılan Aidat ve Sosyal Yardım Hizmet Prosesi
• Zorlu Enerji tarafından yapılan kalite ve çevre bilincini artırma çalışmaları

gibi farklı kurumların uygulamalarını Ar-Ge ve ISO 9001 standartlarının birlikte yürütüldüğü projelere örnek gösterebiliriz.

ARGE​​​​​​​ terimi, hem şirket dünyasında hem de kamu ve özel sektörde geniş çapta yenilikle bağlantılıdır. Ar-Ge, bir gider olarak değil de kurum/şirket kültürünü ve imajını geleceğe taşıyacak bir sistem olarak görülmelidir.

ARGE sistemini doğru bir şekilde uygulayan kurum ve organizasyonlar, kendi geleceklerini güven altına alabilir.